Παρασκευή, ξεπέρασε και τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις. Ακόμη και αυτές της ίδιας της κυβέρνησης (σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, από την Ουάσιγκτον).
Για την Ιστορία, η καταγεγραμμένη επίσημη επίδοση ήταν 3,9% του Α.Ε.Π.,
με τον υπολογισμό στηριγμένο στους Ευρωπαϊκούς Λογιστικούς Κανόνες (ESA
2010) ενώ, με την μεθοδολογία που ακολουθείται για τις αξιολογήσεις του
τρίτου Μνημονίου, έφθασε το 4,1% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος
(υπάρχουν μικροδιαφορές στις μεθόδους υπολογισμού). Με τον στόχο του
Προγράμματος να βρίσκεται στο 0,5% του Α.Ε.Π., μόλις!
Σε απλά λόγια, οι κυβερνητικές δημοσιονομικές πολιτικές πέτυχαν πρωτογενές πλεόνασμα επτάμιση (ή
8, σε όρους Μνημονίου) φορές μεγαλύτερο, απ’ όσο ήταν αναγκαίο (στόχος
€925 εκατ. περίπου, €6,9 δισ. τελικό αποτέλεσμα). Την ίδια ώρα που η
οικονομία βρέθηκε σε ύφεση ή, έστω, σε απόλυτη στασιμότητα! Την ίδια ώρα
που η υπερφορολόγηση και η πολιτική αβεβαιότητα έχουν μεταμορφώσει τις
τόσο αναγκαίες και απαραίτητες για τη χώρα επενδύσεις, σε όνειρο θερινής νυκτός...
Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση πανηγύρισε ξέφρενα τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ. Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. μάλιστα, έφθασε στο σημείο να φτιάξει ειδικό video για το θέμα, με τίτλο "Κόντρα στην καταστροφολογία". Αν είναι ποτέ δυνατόν! Προσωπικά, έχω μείνει άφωνος στο θέμα, από την Παρασκευή!
Δεν μπορεί κανείς να ξέρει τι ακριβώς
σκέφτηκαν στο μέγαρο Μαξίμου ή την πλατεία Κουμουνδούρου. Αλλά δεν
μπορεί να μην απορήσει με τον βαθμό ελλιπούς αντίληψης της οικονομικής
πραγματικότητας. Όχι μόνο λόγω της κατάστασης στην οποία έχει οδηγηθεί η
πραγματική οικονομία, αλλά και μη κατανόηση θεμελιωδών οικονομικών
κανόνων...
"Δηλαδή, δεν είναι καλό που επιτεύχθηκε, τόσο μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα;" Κατηγορηματικά, όχι!
Ειδικά σε μία χώρα στην κατάσταση που βρίσκεται η Ελλάδα. Αλλά και σε
οποιαδήποτε άλλη. Διότι, μία υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς
πλεονάσματος σημαίνει, σε απλά λόγια, ότι αυτά τα χρήματα έλειψαν από
την οικονομία. Ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν με παραγωγικό τρόπο, ενώ θα
μπορούσαν. Όταν δε μιλάμε για μία τόσο μεγάλη υπέρβαση
όπως στην περίπτωση αυτή, ένα ποσό της τάξης των €5,5 δισ. (εάν
αφαιρεθούν τα €925 εκατ. του στόχου) σημαίνει τη διαφορά μεταξύ
ανάπτυξης και ύφεσης, τη διαφορά ανάμεσα στην οπισθοδρόμηση (ή έστω την
στασιμότητα) και την πρόοδο...
Αυτά τα χρήματα επαρκούσαν για να
πληρωθούν οι καθυστερούμενες συντάξεις και εφάπαξ (περίπου €3
δισ. συνολικά), οι καθυστερούμενες επιστροφές φόρων (περίπου €1,5 δισ.)
και (περίπου) €1 δισ. από τα σχεδόν €5,5 δισ. των καθυστερούμενων
οφειλών του δημοσίου προς τους ιδιώτες προμηθευτές. Ή μπορούσαν να
εξοφλήσουν ΟΛΕΣ τις καθυστερούμενες οφειλές προς τους
ιδιώτες! Μπορείτε να φανταστείτε, πόσο διαφορετική χρονιά θα ήταν το
2016 για την πραγματική οικονομία, εάν αυτά τα χρήματα είχαν
χρησιμοποιηθεί ορθολογικά; Και όχι με βάση την ιδεοληψία και το κομματικό συμφέρον του κυρίου Τσίπρα και του κυρίου Τσακαλώτου;
Ο ανορθόδοξος τρόπος διαχείρισης του
ύψους του πρωτογενούς πλεονάσματος όμως, δεν είναι το χειρότερο σημείο
των δημοσιονομικών χειρισμών της κυβέρνησης. Το χειρότερο βρίσκεται στο
γεγονός ότι, ένα πολύ μεγάλο μέρος του ποσού (ίσως και παραπάνω από το
50%, θα γνωρίζουμε με ακρίβεια όταν δημοσιοποιηθεί ο καταμερισμός
εσόδων), δεν προέρχεται από επαναλαμβανόμενα έσοδα. Δηλαδή πρόκειται για χρήματα τα οποία ναι μεν εισπράχθηκαν το 2016, αλλά είναι πολύ δύσκολο να εισπραχθούν και πάλι. Ίσως ένα μέρος, να εισρεύσει στα κρατικά ταμεία και το 2017, αλλά είναι απίθανο
αυτό να επαναληφθεί και το 2018. Και όπως όλοι ξέρουμε, τα δύσκολα στον
τομέα του πρωτογενούς πλεονάσματος, έρχονται ακριβώς τότε. Το 2018
είναι η χρονιά που το Δ.Ν.Τ. αμφισβητεί τη δυνατότητα των μέχρι τώρα
εφαρμοζόμενων πολιτικών, να επιτύχουν τους στόχους. Το 2018 είναι η
χρονιά όπου οι πάντες εκτός της κυβέρνησης, θεωρούν ότι θ’ απαιτηθούν επιπλέον μέτρα, αν με εννοείτε...
Παραδείγματος χάριν, είναι αδύνατον να
κατανοήσει κάποιος πως θα μπορέσει ο προϋπολογισμός να εισπράξει ξανά,
τόσο υψηλό μέρισμα από την Τράπεζα της Ελλάδος (περίπου €1 δισ.). Διότι
τα €645 εκατομμύρια αυτού του μερίσματος προέρχονται από τους επιπλέον
του κανονικού τόκους που πληρώνουν οι τράπεζες, για να χρηματοδοτούνται
από τον E.L.A. Κάποια στιγμή, πριν το τέλος του προγράμματος στα μέσα
του 2018, θα πρέπει να έχουν αρθεί τα capital controls και ο E.L.A. να
έχει μειωθεί δραστικά. Στο τέλος του 2014 είχε φτάσει περί τα €20 δισ.
Από που θα εισπράξει την διαφορά των (όσων) εκατοντάδων εκατομμυρίων ο
προϋπολογισμός;
Ένας άλλος τομέας όπου τα έσοδα αύξησαν
το πλεόνασμα, ήταν τα έσοδα των κατασχέσεων ποσών οφειλόμενων στο
δημόσιο, από τραπεζικούς λογαριασμούς. Οι πληροφορίες τα θέλουν να
φτάνουν το €1,5 δισ. Κατά πόσο είναι δυνατόν, να συνεχιστούν οι
κατασχέσεις με αυτόν τον ρυθμό και σε αυτά τα ποσά; Εάν είχαν την
δυνατότητα οι οφειλέτες δεν θα πλήρωναν εξ αρχής; Και όσοι την είχαν
αλλά δεν πλήρωναν, θα καθίσουν με σταυρωμένα χέρια να δέχονται
κατασχέσεις;
Υπάρχουν ακόμη αρκετοί τομείς εσόδων, όπου αμφισβητείται σφόδρα η δυνατότητα επανάληψης στην είσπραξη τους. Π.χ. η φοροδοτική ικανότητα του συνόλου του ενεργού οικονομικά πληθυσμού, για πόσο μπορεί να συνεχιστεί σε αυτά τα επίπεδα; Τα ελλείματα του ΕΦΚΑ, που ξεκίνησε την είσπραξη εισφορών με το απογοητευτικό 60-65%, πως θα καλυφθούν;
Αλλά δεν έχει νόημα να τ' αναλύσει με περισσότερες λεπτομέρειες,
κανείς. Η εικόνα είναι πεντακάθαρη και μιλά μόνη της. Τα όσα λέει δε,
μόνο καλά δεν προμηνύουν για την πορεία της οικονομίας…
Παρ’ όλη την απογοητευτική εικόνα όμως, η
κυβέρνηση πανηγύρισε εντονότατα και επιμένει να θεωρεί ότι
πραγματοποίησε τεράστια επιτυχία, με την υπέρβαση του στόχου πρωτογενούς
πλεονάσματος. Ειλικρινά, είναι ν’ απορεί πραγματικά κανείς, αν όσοι
κρατούν το τιμόνι της χώρας, καταλαβαίνουν πραγματικά ΤΙ κάνουν και ΠΟΥ την οδηγούν…
Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr
.jpg)
.jpg)
%20(3).jpg)
