Φοβάμαι πως πλησιάζουμε στο σημείο μηδέν...

Του Κώστα Στούπα Κάθε φορά που κάποιος από την κυβέρνηση βγαίνει να κάνει
μια αισιόδοξη πρόβλεψη για την οικονομία η πραγματικότητα τον διαψεύδει. Δεν υπάρχει μέρα πλέον που η οικονομία να μην στέλνει και ένα σήμα κινδύνου. Προχθές έπεσε και το μοναδικό οχυρό την κατοχή του οποίου η κυβέρνηση εμφάνιζε ως επιτυχία της οικονομικής της πολιτικής και όχι σαν αποτέλεσμα της τρομοκρατίας των κατασχέσεων. Η οικονομική επιδείνωση ακούμπησε τα κρατικά έσοδα. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου το Φεβρουάριο τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3,934 εκατ. ευρώ, ξεπερνώντας κατά 78 εκατ. το στόχο του προϋπολογισμού. Η υπέρβαση όμως οφείλεται στην είσπραξη μερίσματος 734 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα της Ελλάδας. Το μέρισμα αυτό ήταν υψηλότερο κατά 334 εκατ. ευρώ από το προϋπολογισθέν. Τούτο σημαίνει πως χωρίς τη χείρα βοηθείας από τον κ. Στουρνάρα τα έσοδα θα ήταν κατά 334 – 78 = 256 εκατ. κάτω του στόχου. Η εξέλιξη αυτή έρχεται ένα μήνα μετά τον Ιανουάριο όπου τα έσοδα από ΦΠΑ εμφανίστηκαν μειωμένα. Τα έσοδα από ΦΠΑ "φωτογραφίζουν" την οικονομική δραστηριότητα κατά το εξεταζόμενο διάστημα. Στα παραπάνω δεδομένα θα πρέπει να προστεθεί η υστέρηση των εσόδων του ΕΦΚΑ καθώς μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου τα έσοδα ήταν πολύ κάτω από το 50% του στόχου. Το Υπουργείο αναγκάστηκε να δώσει παράταση μέχρι αύριο αλλά σύμφωνα με το χθεσινό ρεπορτάζ του Capital.gr η "τρύπα" δύσκολα θα κλείσει, καθώς κατά το ρεπορτάζ του Δ. Κατσαγάνη: "Μετά βίας ξεπερνούν το 50% του στόχου τα έσοδα του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) από τις νέες ασφαλιστικές εισφορές των επαγγελματιών και των αγροτών για τους κλάδους κύριας σύνταξης –υγειονομικής περίθαλψης. Kαι αυτό μόλις δύο ημέρες πριν λήξει η προθεσμία καταβολής της πρώτης μηνιαίας δόσης του χαρατσιού 26,9% (στις 17 Μαρτίου). Ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr, αναφέρουν πως μέχρι χθες είχαν εισπραχθεί μόλις 130 εκατ. ευρώ..." Προσθέστε στα παραπάνω τη μείωση των καταθέσεων, την αύξηση των κόκκινων δανείων και θα έχετε ένα ενεργοποιημένο εκρηκτικό μηχανισμό κάτω από την καρέκλα του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης. Σχέδια επί χάρτου... Τα πλεονάσματα που εμφανίζει ο τακτικός προϋπολογισμός πλέον εύκολα αποδεικνύεται πως είναι πλασματικά. Εκτός της υστέρησης των επαναλαμβανομένων εσόδων έναντι των στόχων, τα πλεονάσματα οφείλονται και σε στάση πληρωμών του δημοσίου. Τα στοιχεία του Φεβρουαρίου δείχνουν συγκράτηση δαπανών περί τα 817 εκατ. Ευρώ. Η συγκράτηση δαπανών ίσως μαρτυρά την πρόθεση της κυβέρνησης να κρατήσει τις διαπραγματεύσεις για την αξιολόγηση και μετά το τέλος της Άνοιξης. Φροντίζει να μαζέψει την αποπληρωμή των μεγάλων δόσεων του καλοκαιριού. Αν συμβαίνει αυτό, σημαίνει πως κινούμαστε ήδη σε μια επανάληψη του πρώτου εξαμήνου του 2015. Όμως μια σημαντική διαφορά είναι πως η κοινωνία το 2017 δεν διαθέτει τις αυταπάτες και τις ψυχολογικές αντοχές του 2015, ενώ η οικονομία δεν διαθέτει το "λίπος" του 2015. Τα νοικοκυριά που έχουν μείνει όρθια και συνεχίζουν να πληρώνουν φόρους και εισφορές έχουν αρχίσει να μειώνονται. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ το ποσοστό αυτών που δεν μπορούν να καλύψουν έκτακτες ανάγκες αυξήθηκε από 28,2% το 2010, σε 53,4% το 2015. Η αύξηση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, ΔΕΗ κλπ δείχνουν πως το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί περαιτέρω το 2016. Οι ενδείξεις συγκλίνουν πως το 2017 η αύξηση τείνει να λάβει χαρακτηριστικά γεωμετρικής προόδου. Όταν ένα νοικοκυριό δεν μπορεί να πληρώσει το σύνολο των οφειλών καλύπτει αυτές που μπορεί. Όταν οι οφειλές που δεν μπορεί να καλύψει ξεπερνούν κάποιο ποσό του εισοδήματος και επικρέμεται ούτως ή άλλως η απειλή των κατασχέσεων, προχωρά σε γενική στάση πληρωμών... Φοβάμαι, πως έχουμε πλησιάσει σε αυτό το σημείο... Πριν από έξι μήνες η κυβέρνηση είχε τα περιθώρια να αποδράσει μέσω πρόωρων εκλογών αξιοπρεπώς. Όσο προχωρά η Άνοιξη του 2017 όμως και οι οικονομικοί δείκτες συνεχίζουν να επιδεινώνονται, οι πιθανότητες προσφυγής σε πρόωρες εκλογές με φυσιολογικές συνθήκες μειώνονται. Όχι δεν φοβάμαι μήπως κάνουν πραξικόπημα... Αυτοί δεν μπορούν να δέσουν τα κορδόνια τους. Φοβάμαι, την έκρηξη, την κατάρρευση και το χάος που θα ακολουθήσει. kostas.stoupas@capital.gr