Λευκάδια και Αμφίπολη

Γράφει ο Νικόλαος Ι. Μέρτζος*

Οι σταδιακές αποκαλύψεις στο Ταφικό Μνημείο της Αμφίπολης και...

οι αλλεπάλληλες δημόσιες εικασίες ποικίλων ειδικών ή αμαθών γράφουν ένα θρίλερ σε παγκόσμια κλίμακα. Κρατούμε την ανάσα μας, λοιπόν, καθώς τις αμέσως επόμενες ώρες οι αρμόδιοι θα ανακοινώσουν πιθανότατα ποια μορφή απεκάλυψαν στη συνέχεια του εκπληκτικού ψηφιδωτού πίσω από τον αρματηλάτη.

Οι ανασκαφείς και άλλοι αρχαιολόγοι δήλωσαν ότι το ψηφιδωτό αναπαριστάνει την αρπαγή της Περσεφόνης και ότι ο δαφνοστεφής αρματηλάτης είναι ο Πλούτων. Δεν είμαι ειδικός αλλά υποθέτω πως είναι ο Αιακός που οδηγεί στον Άδη τον επιφανή νεκρό. Όχι την Περσεφόνη.

Η απαράμιλλη τέχνη, η παράσταση του μωσαϊκού και οι μορφές μοιάζουν καταπληκτικά με τις ζωγραφιές του μακεδονικού τάφου που απεκάλυψε το 1954 στα Λευκάδια κοντά στη Νάουσα και δημοσίευσε το 1966 ο αρχαιολόγος Φώτης Πέτσας. Ο τάφος των Λευκαδίων χρονολογήθηκε στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. Στη μετόπη του εικονίζονται όρθιοι ο ψυχοπομπός Ερμής, ο Αιακός, ο Ραδάμανθυς και ο νεκρός.

Υπογραμμίζεται εν προκειμένω ότι ο Αιακός και ο Ραδάμανθυς ήσαν οι Κριτές του Άδη αλλά έχει μεγάλη σημασία ότι ταυτόχρονα ο Αιακός ήταν ο γενάρχης των Αιακιδών. Οι Αιακίδαι βασίλευαν στην Ήπειρο και ήσαν πρόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τη μεριά της μητέρας του Ολυμπιάδος. Ο Παυσανίας γράφει:

Και γαρ Αλέξανδρος Ηπειρώτης τε ήν και των Αιακιδών τα προς μητρός.

*Πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, δημοσιογράφος και συγγραφέας

Θεσσαλονίκη, Πέμπτη 16.10.2014